Prokrastynacja to problem, który dotyka wielu osób - niezależnie od wieku czy wykonywanego zawodu. Najczęściej przejawia się odkładaniem na później ważnych zadań, mimo że wiemy, iż ich termin nadchodzi nieuchronnie. Zamiast działać, wybieramy bardziej przyjemne lub łatwiejsze czynności, takie jak przeglądanie mediów społecznościowych czy oglądanie seriali. Problem ten może prowadzić do stresu, obniżenia efektywności oraz poczucia winy. Jak zrozumieć prokrastynację i skutecznie z nią walczyć? Wyjaśniamy.
Prokrastynacja - co to takiego?
Prokrastynacja to odkładanie wykonywania zadań na później, pomimo świadomości, jak ważne i pilne jest każde z nich. W odróżnieniu od zwykłego planowania, gdzie świadomie decydujemy o realizacji zadań w określonym terminie, prokrastynacja to mechanizm mimowolnego zwlekania, które prowadzi do wielu negatywnych konsekwencji. Osoby dotknięte tym syndromem często odczuwają silny stres związany z nieukończonymi zadaniami, co tylko pogarsza ich samopoczucie i dodatkowo obniża motywację.
Przyczyny prokrastynacji. Skąd bierze się ten problem?
Prokrastynacja często wynika z paraliżującego lęku przed porażką. Obawa, że zadanie okaże się zbyt trudne lub że nie spełni oczekiwań, skłania nas do unikania jego realizacji. Inną przyczyną może być chorobliwy perfekcjonizm. Osoby, które wymagają od siebie idealnych rezultatów, czują lęk, że rezultat ich działań nie będzie doskonały, przez co zwlekają z jej rozpoczęciem.
Problem nasilają także takie przeszkody, jak np.: niskie poczucie własnej wartości, trudności z organizacją czasu, a także nadmiar obowiązków. Na skutek nagromadzenia tych czynników bardzo trudno wyrwać się z błędnego koła prokrastynacji.
Jak skutecznie walczyć z prokrastynacją?
Pierwszym krokiem jest uświadomienie sobie problemu i zrozumienie, że odkładanie zadań nie przynosi korzyści - wręcz przeciwnie, może poważnie obniżyć jakość naszego życia.
Pierwszym krokiem na drodze do wyrwania się z kręgu prokrastynacji jest ograniczenie czynników rozpraszających. Warto zadbać o ciszę w pomieszczeniu, wyłączyć powiadomienia w telefonie czy na komputerze oraz stworzyć sobie sprzyjające warunki do pracy. Motywującym czynnikiem jest także zrozumienie, dlaczego dana czynność jest tak ważna i pilna do zrealizowania.
Pomocne może być tworzenie list zadań oraz podział dużych projektów na mniejsze, łatwiejsze do wykonania etapy. Ważne jest także ustalanie realistycznych celów i nagradzanie się za ich realizację. Technika Pomodoro, polegająca na pracy w blokach czasowych z krótkimi przerwami, może pomóc w utrzymaniu koncentracji, a tym samym wyrwania się z prokrastynacyjnego kręgu.
