Często sięgasz po sól w diecie? Skutki jej działania mogą zaskoczyć

Sól – niby zwyczajna przyprawa, a jednak to kluczowy składnik w naszej kuchni. Dodajemy ją do zup, makaronów, mięsa, pieczywa, a nawet do deserów. Przez wielu uznawana za niezbędną przyprawę, przez specjalistów coraz częściej postrzegana jako cichy sprawca problemów zdrowotnych.

Choć organizm potrzebuje sodu do prawidłowego funkcjonowania, to jego nadmiar może prowadzić do poważnych konsekwencji. Jakich dokładnie? I dlaczego warto zachować umiar w jej stosowaniu?

Sól – nie taka niewinna, jak się wydaje

Zacznijmy od podstaw. Sól kuchenna to głównie chlorek sodu – składnik, który odpowiada za utrzymanie równowagi wodno-elektrolitowej w organizmie. Problem zaczyna się wtedy, gdy soli jest za dużo. WHO zaleca, by nie przekraczać 5 gramów soli dziennie, co odpowiada mniej więcej jednej płaskiej łyżeczce. Tymczasem Polacy spożywają jej nawet dwa razy więcej!

Nadmiar sodu to nie tylko kwestia "złego nawyku" – często nawet nie zdajemy sobie sprawy, jak dużo soli zawierają produkty przetworzone. Wędliny, sery żółte, gotowe zupy, sosy, chipsy, pieczywo – to prawdziwe bomby sodowe, które skutecznie podbijają dzienny bilans.

Co dzieje się w organizmie, gdy przesadzamy z solą?

Pierwszym, najbardziej oczywistym skutkiem jest wzrost ciśnienia krwi. Sól zatrzymuje wodę w organizmie, co zwiększa objętość krwi krążącej w naczyniach – a to bezpośrednio przekłada się na nadciśnienie. Ale to nie wszystko.

Nadmierne spożycie soli ma też długofalowe, zdecydowanie bardziej poważne konsekwencje. Może przyczynić się do:

• chorób serca i udaru mózgu,
• pogorszenia pracy nerek,
• utraty wapnia z kości, a co za tym idzie – osteoporozy,
• zwiększonego ryzyka raka żołądka,
• zatrzymywania wody, obrzęków i uczucia „ciężkości”.

Brzmi niepokojąco, prawda?

Niedobór soli – czy to też problem?

Choć w naszej bogatej w sól diecie to rzadkość, również zbyt niskie spożycie sodu może mieć swoje konsekwencje. Niedobór może prowadzić do osłabienia, zawrotów głowy, a w skrajnych przypadkach – do zaburzeń rytmu serca. Dlatego zamiast popadać w skrajności, warto skupić się na równowadze.

Jak ograniczyć sól bez utraty smaku?

Nie wyobrażasz sobie życia bez słonych potraw? Dobra wiadomość jest taka, że da się gotować smacznie i zdrowo, nawet przy ograniczeniu soli. Wystarczy kilka prostych trików:

• Postaw na zioła – tymianek, rozmaryn, bazylia czy czosnek skutecznie zastępują sól i nadają potrawom wyrazisty smak.
• Wybieraj produkty świeże zamiast przetworzonych – gotuj z surowych składników, a unikniesz ukrytego sodu.
• Czytaj etykiety – zwracaj uwagę na zawartość sodu, nawet w produktach, które nie wydają się "słone”.
• Unikaj dosalania przy stole – to często zbędny nawyk, który łatwo wyeliminować.

Zanim więc sięgniesz po kolejną szczyptę soli – pomyśl, czy naprawdę jest potrzebna. Może wystarczy szczypta oregano albo kilka kropel soku z cytryny? Smak to nie tylko sól, a zdrowie mamy jedno. I dobrze byłoby nie przesolić tej historii...

Przeczytaj też: Fakty i mity na temat diety wegetariańskiej. Czy naprawdę jest tak zdrowa?